Rowerzysta na drodze - poznaj obowiązujące Cię zasady ruchu i zadbaj o swoje bezpieczeństwo

Nie ważne też na jakim modelu jeździsz - szosie, na MTB, czy miejskim rowerze z koszyczkiem. Każda z nas, wsiadając na niego, musi znać przepisy ruchu oraz inne dobre praktyki, które zapewnią nam bezpieczeństwo. W wielu sytuacjach, dostosowanie się do poniższych zasad pomoże Ci także ustrzec się przed niepotrzebnym mandatem 😉

Na co więc powinnaś zwrócić uwagę?

1. Oświetlenie roweru

Zanim wskoczysz na rower powinnaś zadbać o jego odpowiednie wyposażenie. Do obowiązkowych akcesoriów, które zapewnią Ci bezpieczeństwo na drodze należy oświetlenie. Musisz wiedzieć, że oświetlenie rowerowe to nie tylko Twój dobrowolny wybór, ale obowiązek. Jak wynika z Prawa o Ruchu Drogowym osoba przemieszczająca się na rowerze jedynie w dzień, przy dobrej przejrzystości powietrza, nie jest zobowiązana do posiadania zamontowanych lampek rowerowych. Natomiast po zmroku, w tunelu lub w ciągu dnia, przy złych warunkach atmosferycznych oświetlenie rowerowe jest obowiązkowe.

Jeśli więc jeździsz głównie w ciągu dnia, lampki rowerowe rzadko będą Ci potrzebne. Warto jednak żebyś zawsze je miała przy sobie (w torebce, plecaku czy sakwie) i w razie konieczności – zamontowała na rowerze. Nawet latem zdarzają się dni, kiedy z powodu kiepskich warunków pogodowych widoczność na drodze jest słaba. W takiej sytuacji jesteś zobowiązana do jazdy z oświetleniem. Ja radzę Ci o tym pamiętać nie tylko ze względu na zagrożenie otrzymania mandatu, ale, przede wszystkim, ze względu na Twoją widoczność i bezpieczeństwo na drodze.

Wiesz, już, kiedy należy używać oświetlenia roweru.  Odpowiedzmy na jeszcze jedno istotne pytanie – jakie powinno być to oświetlenie?

Tę kwestię także określają przepisy prawne, do których należy się dostosować.
Z przodu roweru powinnaś umieścić minimum jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej. Natomiast z tyłu powinnaś zamontować co najmniej jedno światło pozycyjne barwy czerwonej oraz jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt.

Należy także przestrzegać określonej kolorystyki świateł i ich nie zmieniać. Światła czerwone nie mogą być zamontowane z przodu, a światła białe (żółte selektywne) – z tyłu.

Pamiętaj, że światła rowerowe powinny być zamocowane nie wyżej niż 150 cm i nie niżej niż 25 cm od powierzchni jezdni. Jeśli chcesz zamontować oświetlenie np. na swoim kasku – możesz to zrobić, ale tylko dodatkowo. Lampka na kasku nie zwalnia Cię z obowiązkowego umiejscowienia oświetlenia na rowerze.

Światła jasne z przodu i czerwone z tyłu nie muszą świecić światłem stałym - mogą to być lampki migające. Musza jednak być widoczne z odległości 150 metrów.

Jeśli masz wątpliwości co do mocy, widoczności, koloru lub rodzaju odpowiednich lampek – zapraszam Cię na stronę producenta rowerów Giant: Znajdziesz tam oświetlenie, które spełnia wymogi oświetlenia rowerowego i jest kompatybilne z rowerami LIV.

2. Wyposażenie rowerzysty

Mimo że przepisy prawa nie wymagają konkretnego wyposażenia czy ubioru samego rowerzysty to warto żebyś o to zadbała ze względu na własne bezpieczeństwo. Ja sama nigdy nie wsiadam na rower bez kasku rowerowego i Tobie radzę to samo.

W myśl obowiązującego w Polsce prawa - nie masz takiego obowiązku i nie dostaniesz mandatu za brak kasku, jednak ochrona Twojego zdrowia, a nawet życia powinna być dla Ciebie wystarczającym argumentem.  Ku mojej radości - coraz więcej osób zdaje się to rozumieć. Mam nadzieję, że doczekam czasów, kiedy rowerzysta bez kasku będzie dla nas takim samym szaleńcem jak kierowca samochodu niezapinający pasów bezpieczeństwa.

Kask powinnaś dobrać do stylu swojej jazdy oraz (kwestia oczywista) do rozmiaru głowy.  Pamiętaj, że źle dopasowany kask nie spełni swojej funkcji.  Dlatego tak ważne jest, abyś przed zakupem mogła go przymierzyć. Więcej na temat doboru rozmiaru kasku przeczytasz tutaj.

Kolejnym ważnym aspektem Twojego bezpieczeństwa i widoczności na drodze jest Twoja odzież. Zasada jest podobna jak z pieszymi idącymi drogą lub poboczem – ważne żebyś była widoczna. Tej kwestii także nie reguluje polskie prawo, jednak zdrowy rozsądek i wyobraźnia podpowiadają co warto na siebie założyć, aby rzucać się w oczy pozostałym uczestnikom ruchu drogowego. Pamiętaj, że Twoja widoczność nie ogranicza się tylko do momentu, kiedy jedziesz lub siedzisz na rowerze. Warto, abyś była widoczna także w sytuacji, kiedy zejdziesz z dobrze oświetlonego roweru, np. na poboczu. Zamiast ciemnych setów sięgnij więc po jasną, kolorową, a najlepiej odblaskową odzież. Oczywiście, dobrze to wszystko połączyć 😉 Jeśli nie posiadasz takiego zestawu – możesz na swoją odzież, dodatkowo, założyć odblaskową kamizelkę, szelki lub opaskę. Możliwości jest bardzo wiele…

3. Podstawowe zasady jazdy rowerem po drodze

W polskim prawie wyróżnia się dwa rodzaje dróg przeznaczonych do jazdy rowerem:

• droga rowerowa/ścieżka rowerowa
• pas rowerowy

Droga rowerowa (inaczej ścieżka rowerowa) wydzielona jest konstrukcyjnie lub przy pomocy ograniczników bezpieczeństwa, takich jak znaki, słupki, a nawet ogrodzenie.
Wyróżnia się także ścieżkę rowerową z dopuszczeniem ruchu pieszych. Takie ścieżki oznaczone są znakiem C-13/C-16 rozdzielonym kreską poziomą (tzw. „ciąg pieszo -rowerowy”).  W tej sytuacji zarówno piesi jak i rowerzyści mogą poruszać się po tej samej powierzchni drogi.

Natomiast pas rowerowy to wyróżniona (np. namalowaną linią) i oznaczona odpowiednimi znakami część jezdni, przeznaczona do ruchu rowerów tylko w jednym kierunku.

Pamiętaj, że jako rowerzysta jesteś zobowiązana do korzystania z drogi lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli tylko są one wyznaczone dla tego kierunku, w którym się poruszasz. Jeśli nie ma wyznaczonej takiej drogi lub z jakiegoś powodu, nie jesteś w stanie z niej skorzystać (np. z powodu remontu lub wypadku drogowego), wówczas powinnaś wybrać pobocze lub w ostateczności - jezdnię.  Zabronione (i skrajnie niebezpiecznie) jest przemieszczanie się na rowerze po drogach ekspresowych lub (o zgrozo!) po autostradach.

Zdjęcie 1. Znak C-13/C-16 – droga dla pieszych i rowerzystów

Zdjęcie 2. Znak D- 6B Przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów

Jadąc po drodze dla rowerów, drodze dla pieszych lub nawet po jezdni zwróć szczególną uwagę i zawsze ustępuj pierwszeństwa pieszym.

Pamiętaj, że jazda rowerem po chodniku lub innej wyznaczonej dla pieszych drodze jest wykroczeniem i grozi za nią mandat. Jest jednak kilka wyjątków, kiedy masz do tego prawo. Możesz skorzystać z tego przywileju, jeśli:

• masz pod opieką dziecko do lat 10, które także porusza się na rowerze,
• brakuje wyznaczonej drogi lub pasa ruchu dla rowerów, a szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której pojazdy mogą się poruszać ponad 50 km/h, wynosi minimum 2 metry
• warunki atmosferyczne (jak np. śnieg, wiatr, deszcz, gołoledź, mgła) na wyznaczonej dla rowerów drodze, na wyznaczonym pasie ruchu, na poboczu lub na jezdni zagrażają Twojemu bezpieczeństwu.

4. Jazda rowerem a przejście dla pieszych

Podobnie jak kierowców innych pojazdów ruchu drogowego, Ciebie jadącej na rowerze także obowiązują pewne nakazy i zakazy. Oto one:

• Bezwzględny nakaz ustąpienia pierwszeństwa pieszym przechodzącym przez przejście dla pieszych
• Zakaz wyprzedzania pojazdów na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim (wyjątkiem są przejścia, na których ruch jest kierowany)
• Zakaz omijania pojazdów, które jadą w tym samym kierunku co Ty, a zatrzymują się po to, aby ustąpić pierwszeństwa pieszym
• Zakaz jazdy wzdłuż (po) przejściu dla pieszych. W sytuacji, kiedy musisz przedostać się na druga stronę jezdni i chcesz to zrobić podobnie jak piesi - przemieszczając się po przejściu dla pieszych, pamiętaj, że musisz zejść z roweru i przeprowadzić go przez pasy.
• Jazda rowerem po przejściu tylko i wyłącznie w przypadku oznakowanego przejścia znakiem D- 6B oznaczającym Przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów. Jeśli takiego znaku nie ma – musisz przeprowadzić rower.
  

Na przejściu dla pieszych musisz zejść z roweru i przeprowadzić go na drugą stronę jezdni.

Znak D-6b oznacza Przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów. Wówczas nie musisz schodzić z roweru.

5. Złe praktyki rowerzysty – tego nigdy nie rób!

Polskie prawo w wielu kwestiach traktuje rower tak samo jak pozostałe pojazdy mechanicznie. Z tego powodu zabrania się rowerzyście jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu (także obok drugiego roweru). Takie rozwiązanie jest dopuszczalne jedynie w sytuacji, kiedy dwóch jadących obok siebie rowerzystów nie utrudnia poruszania się pozostałym uczestnikom ruchu drogowego oraz jeśli nie zagraża to ogólnemu bezpieczeństwu ruchu drogowego.

PS: Jeśli poruszasz się w większej grupie rowerzystów, powinniście stworzyć tzw. kolumnę rowerową. Może ona zawierać max 15 rowerzystów. Jeśli więc jest Was więcej – powinniście stworzyć więcej kolumn. Co istotne, między jedną a drugą grupą powinniście się zachować minimalny odstęp 200 m.  Jest to odległość, która pozwoli samochodom bezpiecznie Was wyprzedzić.

Ponadto, zabrania się jeżdżenia rowerem w stanie nietrzeźwości oraz w stanie po spożyciu alkoholu lub innego środka, który wywołuje podobne efekty do alkoholu.

Niedopuszczalne jest także korzystanie podczas jazdy rowerem z telefonu, jeśli z tego powodu trzymasz telefon lub mikrofon w ręce.

Może to brzmi zabawnie, jednak polskie przepisy przewidują i wymagają także, aby kierowca roweru trzymał przynajmniej jedną rękę na kierownicy oraz nogi przez cały czas na pedałach.

Podczas jazdy rowerem niedopuszczalne i zabronione przez prawo jest także czepianie się innych pojazdów. Grozi to mandatem o wysokości 100 zł.

6. Pamiętaj!

• Kierowca pojazdu mechanicznego ma obowiązek podczas wyprzedzania roweru zachować odstęp min. 1 m. Wielu kierowców podczas manewru wyprzedzania rowerzysty zachowuje nawet większy odstęp. Jednak co niektórzy próbują „zmieścić” się obok rowerzysty przejeżdżając obok niego dużo bliżej niż w odległości 1m. W skutek tego dochodzi do wielu niebezpiecznych wypadków, w których poszkodowanym jest głównie rowerzysta. Dlatego tak ważne jest, abyś Ty zrobiła wszystko, żeby zapewnić sobie bezpieczeństwo na drodze. W końcu chodzi tutaj o Twoje zdrowie, a nawet życie.
• Nieistotne czy jedziesz jezdnią, ścieżką rowerową, pasem ruchu czy chodnikiem - zawsze sygnalizuj wcześniej chęć wykonania manewru skrętu lub zmiany pasa ruchu. Jeśli chcesz zmienić pas na prawy lub skręcić w prawo – wyciągnij prawą rękę, jeśli w lewo – lewą rękę.
• Nikomu nie powinno tak zależeć na Twoim bezpieczeństwie jak Tobie samej. Miej więc na uwadze, że mimo wielu sytuacji, w których to Ty będziesz mieć pierwszeństwo – warto ustąpić i nie dopuścić do kolizji. Pamiętaj, że w starciu z samochodem zawsze będziesz miała mniejsze szanse na wyjście z tego bez szwanku.

Szerokości! 😉

Agnieszka Horniak